Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków to święto obchodzone 18 kwietnia w większości krajów świata. Ustanowiony został przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków (ICOMOS) i wpisany przez UNESCO do rejestru ważnych imprez kulturowych o znaczeniu globalnym. Pierwsze obchody tego święta zostały zorganizowane w roku 1983.
Głównym celem Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków jest przybliżenie ludziom wagi problematyki dziedzictwa kulturowego. W Polsce celem obchodów jest prezentowanie zabytków o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa światowego i bogatej spuścizny kulturowej kraju.
Polska, jako kraj cechujący się bogactwem tradycji i aktywnie dbający o ich ochronę, jest nie tylko jednym z pierwszych państw-sygnatariuszy konwencji światowego dziedzictwa, ale również jednym z czołowych reprezentantów na Liście Światowego Dziedzictwa. Głównymi polskimi zabytkami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO są: Stare Miasto w Warszawie, w Toruniu oraz w Krakowie i Zamościu. Bez wątpienia godnym uwagi zabytkiem jest także Kopalnia soli "Wieliczka".
Elementem Dnia Ochrony Zabytków w naszym kraju jest zwyczaj nagradzania osób, które w szczególny sposób przyczyniły się do ochrony zabytków i aktywnie działają na tym polu.
Również na terenie parków krajobrazowych województwa łódzkiego jest wiele obiektów zabytkowych będących perełkami regionu. Bez wątpienia jednym z nich jest romański kościół pod wezwaniem św. Urszuli i 11 Tysięcy Dziewic wznoszący się na wysokim brzegu rzeki Warty w miejscowości Strońsko na terenie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki. Wybudowany został na przełomie XII i XIII wieku i był jednym z pierwszych ceglanych kościołów na ziemiach polskich. Pierwotnie była to budowla jednonawowa, z prezbiterium zamkniętym apsydą. Kościół ulegał w historii licznym przebudowom i jego pierwotny układ przestrzenny jest już nieco nieczytelny. Obudowano go licznymi kaplicami, dobudowano kruchtę i wieżę, podwyższono również mury. Unikalnym detalem zdobiącym wnętrze świątyni jest półkolisty, kamienny tympanon przedstawiający dwugłowego smoka pożerającego szarańczę. Cała płaskorzeźba jest niezwykle ciekawa, przywodzi na myśl coś celtyckiego i wynagradza trudy dotarcia do Strońska. Na murach kościoła znajdują się tajemnicze napisy wyryte w cegle. Nie są to jednak akty wandalizmu, lecz autografy pozostawione przez pielgrzymów z przełomu XVI i XVII wieku. Jeden z lepiej zachowanych to podpis wędrowca o imieniu Gregorius Brzesnesis.
Ciekawe są także losy kościoła podczas II wojny światowej. Zdobyty przez niemieckie wojska był wykorzystywany jako kwatera dowództwa, magazyn, więzienie. Na wieży ustawiono stanowiska strzelnicze.
W ramach obchodów tego święta zachęcamy do odwiedzenia parków krajobrazowych województwa łódzkiego, odszukania na ich terenie obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz zapoznania się z ich ciekawą historią.
Tekst: EF
Fotografia: "Kościół w Strońsku" EF